Paardenetc Blog

 

Is een dun bit scherper dan een dik bit? Je hebt het vast wel eens horen zeggen of je denkt dat misschien zelf ook wel. Maar is dat eigenlijk wel waar? Wat denk jij? In dit blog lees je hoe het zit!

 

 

De paardenmond van binnen bekeken

In principe is de gedachte erachter logisch; bij een dun bit wordt de druk over een kleiner oppervlakte verdeeld in de mond van het paard.

Maar, er is een maar! Een paardenmond zonder bit varieert van ‘best wel vol’ tot ‘enorm vol’ Dit komt door de (dikke) tong en/of veel slijmvlies. Als er dan ook nog een dik bit in de mond bijkomt, wordt de tong opzij en omlaag gedrukt. Deze (dikke) tong kan alleen geen kant op, doordat de kiezen en snijtanden hem tegenhouden.

Het paard krijgt met een beetje pech de tanden en kiezen niet meer op elkaar en heeft zijn mond dus wat open. Maar een open mond willen we natuurlijk niet zien bij het rijden. In sommige gevallen wordt dan helaas de neusriem strakker aangesnoerd. Het resultaat: een geplette tong en stress voor het paard, want hij kan zijn tong nergens meer kwijt.

 

 

Geef de tong de ruimte

In zo’n geval zal een dik bit juist tot meer problemen leiden dan een dunner bit. Bij het dunnere bit wordt de tong minder verdrukt en zal deze dus beter op zijn plek kunnen blijven liggen. Ook als de tong niet zo dik is, maar een paard slecht tegen druk op de tong kan, is een dun bit dus een betere optie (omdat de tong minder geplet wordt). Bitten zijn er in allerlei soorten en maten, ook bitten die de tong ruimte geven. Dus bij hele gevoelige tongen, kies ik voor een dunner bit dat zo gevormd is, dat de tong zo veel mogelijk ruimte heeft en zo min mogelijk druk hoeft te krijgen. 

Het is belangrijk om eerst even in de mond van je paard te kijken of er überhaupt wel een dik bit in past. Dat kan heel simpel, door de lippen even van elkaar af te halen, zoals op de foto gebeurt.

 

                             

 

 

Mijn paard reageert beter op een dun bit

Een ander gehoord argument voor de stelling 'een dun bit is scherper dan een dik bit' is dat een paard beter reageert op een dun bit. Maar komt dat door de dikte? Het kan namelijk ook zijn dat het dunne bit op een andere plek in de mond de druk geeft, bijvoorbeeld meer op de lagen of juist meer op de tong. Als het paard op die plek de druk beter kan verdragen, zal hij ook beter op de inwerking reageren. Hierdoor lijkt het dus, alsof het bit scherper is, omdat er kleinere hulpen nodig zijn voor dezelfde (of juist een betere) reactie.

Daarbij, moet ons streven altijd zijn: de hulpen zo klein mogelijk houden. De mond en het hoofd van het paard zijn extreem gevoelig door de vele zenuwen die aanwezig zijn. Het is onze taak daar uiterst voorzichtig mee om te gaan.

 

 

Mijn paard loopt na een week niet meer fijn op een nieuw bit

Wat ik ook regelmatig hoor, is dat een paard niet lekker loopt op een bepaald bit. Dat wordt dan gewisseld, maar op het nieuwe bit loopt hij na een week ook niet meer fijn. En zo blijft men uiteindelijk elke week het bit wisselen. Resultaat: een bolstaande kast en nog steeds is de aanleuning niet zoals je wilt. Dit is te verklaren met een voorbeeld. Ik haal er iets bij wat we allemaal kennen: de rugzak.

Stel je loopt met een rugzak op, de Nijmeegse Vierdaagse. Na een kilometer of acht beginnen je schouders vervelend aan te voelen. Om de last wat te verlichten, kieper je wat overbodige ballast overboord, maar het blijft pijnlijk. Gelukkig heb je een hoop fans langs de route en één biedt je een andere rugzak aan. Het vervelende gevoel op je schouders verdwijnt gelukkig vrijwel meteen. Maar na de volgende negen kilometer, doen je schouders toch weer zeer. Wel op een andere plek dit keer, maar de finish is nog lang niet in zicht. Dus maar weer een nieuwe rugzak en dat wordt toch al snel wat te begrotelijk.

 

 

 

Hoe is dit te verklaren?

Rugzak 1 duwde blijkbaar op een gevoelige plek en doordat rugzak 2 deze plek ontlastte, verdween dit gevoel. De druk die rugzak 2 op een ander gedeelte van je schouders bracht, was toch eigenlijk ook niet prettig maar wel een verlichting van pijnlijkheid van rugzak 1. Beide rugzakken waren dus niet ideaal.

Zo kun je het ook zien bij een wisseling van bitten. Het nieuwe bit verlicht de gevoelige plek doordat het op een ander gedeelte in de mond drukt, maar de andere plek blijkt toch ook gevoelig. Het komt er dus op neer dat het verdwijnen van de druk op de gevoelige plek in eerste instantie meer op lijkt te leveren dan dat de nieuwe druk aan last op een andere plaats veroorzaakt.

Als iemand van mij een bit besluit te houden, neem ik altijd contact op na één of twee weken om te vragen hoe het ermee gaat. In de meeste gevallen is de verbetering blijvend, maar het wil wel eens voorkomen dat het verhaal van de rugzakken opgaat. Gelukkig komt het vaak voor dat een paard op twee bitten verbetering laat zien en kan één ervan omgeruild worden.

 

 

Het belang en de noodzaak van bitfitting

Het bit is de letterlijke schakel tussen de ruiter en het paard. Er zijn zo ontzettend veel variaties aan paardenmonden, ruiters en bitten dat het vinden van het juiste bit echt maatwerk is. Als een paardeneigenaar een bitfitter uitnodigt, zal eerst het gebit van het paard gecontroleerd worden. Vervolgens wordt het huidige hoofdstel op pasvorm en maat nagekeken en uiteraard wordt het bit aan inspectie onderworpen.

Het grote voordeel van een bitfitter is de kennis die hij of zij heeft over de inwerking van de verschillende bitten die er op de markt zijn en de anatomie van de paardenmond en het -gebit. De bitten die geschikt worden geacht, kunnen direct geprobeerd worden, zonder eerst gekocht te moeten worden. Het scheelt dus frustratie, tig ritjes naar de ruitersportzaak en een uitpuilende bak nauwelijks gebruikte bitten.

 

Wil je meer lezen over wat een bitfitter is en wat hij/zij doet? Dan verwijs ik je graag naar een eerder geplaatste blog: 'Een bitfitter, wat is dat nou eigenlijk?'

Heb je vragen over dit onderwerp of over bitfitting? Neem dan gerust contact met mij op, ik help je graag!

 

Ymke Groenendijk

'De bitfitter'